“`html
Apartman ve Site Aidatları Üzerine Önemli Uyarılar
Gayrimenkul hukuku alanında uzman kişiler ve tüketici dernekleri, apartmanların ve sitelerin aidatlarının genel kurulda yeterli onay alınmadan artırılamayacağını vurgulayarak, kat maliklerinin bu konuda neler yapabilecekleri hakkında açıklamalarda bulundular.
Konut siteleri için aidatların belirleneceği genel kurul dönemi yaklaşırken, uzmanlar vatandaşları dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
Aidatlar Nasıl Hesaplanıyor?
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, aidatların belirlenmesinde enflasyon, malzeme maliyetleri, enerji giderleri ve asgari ücret gibi faktörlerin göz önünde bulundurulduğunu belirtmiştir.
Kiraz, aidat artışlarının yöneticiler veya yönetim kurulları tarafından mutlaka olağan veya olağanüstü genel kurulda onaylanması gerektiğini özellikle ifade etti:
“Yöneticiler, genel kuruldan yetki almadan aidat artışı gerçekleştiremiyor. Böyle bir durumda, kat maliklerinin itiraz hakkı bulunmaktadır. Ayrıca, eğer belirlenen aidat miktarı fahişse, kat malikleri toplam bağımsız bölüm sayısının üçte biri kadar imza toplayarak olağanüstü genel kurul talep edebilir ve aidatların yeniden değerlendirilmesini isteyebilirler.”
Kira Bedelini Aşan Aidatlar
Kiraz, aidat konusunda herhangi bir üst sınır bulunmadığını belirtirken, kiracının kira bedelini aşan aidatı ödemekle yükümlü olmadığını vurguladı. Örneğin, bir kiracı 15 bin TL’lik kira ödediğinde, 20 bin TL olarak belirlenen aidatın yalnızca 15 bin TL’sinden sorumlu olacak.
Aidatlarla İlgili Ortaya Çıkan Sorunlar
Kiraz, son zamanlarda aidat zamları ve yüksek fiyatlardan dolayı kat malikleri arasında sıkça karşılaşılan sorunlara değindi. Yöneticilerin bütçe üzerinde tasarruf yetkilerinin sınırlı olduğunu ifade etti:
“Aidat artış kararları mutlaka olağan veya olağanüstü genel kurullarda alınmalıdır. Lüks harcamaların aidatlara yansıtılması da ayrı bir mesele. Yargıtay kararları, bu tür lüks giderlerin sadece onları isteyen kat maliklerine ait olduğunu açıkça belirtmektedir. Örnek vermek gerekirse; havuz veya park gibi ortak alanların bakımı için bu alanları kullanmayan kat maliklerinin bu masraflara katılmaları gerekmez. Ancak asansör gibi ortak kullanım alanları için herkesin katkıda bulunması zorunludur.”
Kiracıların Sorumlulukları
Kiraz, kiracıların yalnızca kullanım kaynaklı giderleri ödemekle yükümlü olduklarını, dolayısıyla işçi maliyetleri ve ortak alan giderleri gibi kalemlerin kiracı tarafından karşılanması gerektiğini belirtti. Bununla birlikte, önemli tadilat masrafları gibi hizmet maliyetlerinin mülk sahibine ait olduğunun altını çizdi.
Yanlış Uygulamalar ve Haklar
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Ali Yüksel, aidat belirleme süreçlerinde sıkça karşılaşılan yanlışlıklara dikkat çekti. Yüksel, aidatların belirlenmesinde kiracı ve malik arasındaki sorumlulukların net bir şekilde tanımlanmadığı takdirde genel kurulların iptal edilebileceğini ifade etti.
“Malik ve kiracının sorumlulukları açık bir şekilde belirtilmediği durumda, genel kurul kararları iptal edilebilir. Hangi giderin kime ait olduğunun belirlenmesi, aidatların belirlenmesi için kritik önem taşıyor,” diyerek dikkat çekti.
Sonuç ve Öneriler
Tüketiciler Derneği (TÜDER) Başkanı Levent Küçük, kat maliklerinin doğrudan toplantılara katılmalarının ve harcamaları sorgulamalarının önemini vurguladı. Kat maliklerinin alınan kararları hiçe saymadan takip etmeleri ve gerekirse itiraz etmeleri gerektiği konusunda uyardı:
“Aidatlarına itiraz eden birçok vatandaş, genel kurullara katılmadığı sürece bu haklarını kaybetmektedir. Bu nedenle herkesin toplantılara katılması, harcamaların gözden geçirilmesi ve bütçelerin tartışılması son derece önemlidir.”
“`
